چرا مردم به روح‌الله پیوستند؟

با نگاهی به سیر پیدایش نهضت ها و انقلاب های مردمی در طول تاریخ در می یابیم حرکت هایی منجر به پیروزی شده اند که از نعمت راهبری فردی هوشمند و زمان شناس برخوردار بوده اند. عامل رهبری نقش مهمی

با نگاهی به سیر پیدایش نهضت ها و انقلاب های مردمی در طول تاریخ در می یابیم حرکت هایی منجر به پیروزی شده اند که از نعمت راهبری فردی هوشمند و زمان شناس برخوردار بوده اند. عامل رهبری نقش مهمی در هدایت و سرانجام یک نهضت دارد تا حدی که تداوم حرکت و پایداری و جاودانگی آن هم به این عامل مهم بستگی دارد. چه بسا همین امر باعث شده تا استکبار و ایادی آن برای شکست انقلاب های مردمی در جهان، به معرفی رهبران خودساخته روی آورده و با این کار مسیر اصلی و هدف اساسی انقلاب را به بیراهه و انحراف بکشند.

موضوع دیگری که در این خصوص مطرح است این که آیا نهضت رهبرش را می سازد و یا رهبر نهضت را؟ در این مورد گفته می شود که یک اثر متقابل میان این دو، یعنی نهضت و رهبر وجود دارد. از یک طرف باید یک سلسله مزایا و امتیازات در رهبر باشد و از طرف دیگر نیز باید شاخصه هایی در نهضت وجود داشته باشد و مجموع این شرایط است که فرد را به مقام رهبری یک نهضت می رساند.

باید به این نکته توجه داشت که انقلاب اسلامی ایران پدیده ای یک شبه نیست، بلکه محصول مبارزات و نهضت های ضد ظلم و استبداد متعددی است که به ویژه در یکصد سال اخیر در ایران شکل گرفته است. این مبارزات هرچه به دهه 50 نزدیک تر می شدند، بیشتر رنگ و بوی اسلامی و مذهبی به خود می گرفتند و این نشان از عدم موفقیت جریانات سیاسی و بینش های غیرمذهبی در مبارزات سابق داشت که عملاً راه را برای یک ایدئولوژی تازه تر که همان ایدئولوژی اسلامی بود، هموارتر می کرد.

در این میان می توان امام خمینی(ره) را آغازگر نهضت دانست، چرا که توده های مردم با توجه به شرایط بغرنج و غیر موثر و ناکارآمد جریانات و رهبران مخالف رژیم شاه در آن دوران امام را مناسب ترین گزینه برای تحقق نهضت انقلابی می دانستند، کسی که شرایط و مزایای یک رهبر در ایشان جمع بود. امام خمینی(ره) از توانایی ها و مزایا و برتری های فردی و دینی ای برخوردار بود که دیگران آن توانایی ها و مزایا را نداشتند.

شهید مطهری در این خصوص معتقد بود که «اگر امام عنوان پیشوایی مذهبی و اسلامی را نمی داشت و اگر مردم ایران در عمق روحشان یک نوع آشنایی و انس و الفتی با اسلام نداشتند و اگر عشقی که مردم ما با خاندان پیامبر(ص) دارند وجود نمی داشت و اگر نبود که مردم حس کردند که این ندای پیامبر(ص) و ندای حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) است که از دهان این مرد بیرون می آید، محال بود نهضت و انقلابی به این وسعت در مملکت ما به وجود آید.

در یک کلام می توان گفت که امام خمینی(ره) پیشوای جامع الاطراف بود که هم دین و احکام شرعی را خوب می شناخت و هم سیاست و سیاسی کاران را، هم شرایط آن دوران را خوب شناخته بود و هم درد و مشکل مردم را می دانست. ایشان کامل ترین فرد دوران خود بود و شناخت متقابل امام و امت و اعتماد مردم به امام باعث شد که انقلاب به سرانجام برسد و رژیم سلطنت برای همیشه از صحنه سیاسی ایرانیان محو و نابود گردد.

واقعیت این است که عدم تحقق مبارزات و پیروزی نهضت های مردمی در سایر نقاط جهان به ویژه در کشورهای اسلامی محروم بودن این نهضت ها از نعمت وجود رهبران هوشمند و وقت شناسی چون امام خمینی(ره) در آن قیام ها و خیزش هاست.