مسجد بلال حبشی کوی مولوی گرگان

مسجد بلال حبشی کوی مولوی گرگان

اخبار،پرسش و پاسخ،مقاله، گزارش تصویری فعالیت های مسجد،کانون فرهنگی والفجر
مسجد بلال حبشی کوی مولوی گرگان

مسجد بلال حبشی کوی مولوی گرگان

اخبار،پرسش و پاسخ،مقاله، گزارش تصویری فعالیت های مسجد،کانون فرهنگی والفجر

استفتائات از مراجع درباره خمس (2)

مقام معظم رهبرى

آیا پولى که انسان براى پیش خرید چیزى مثلاً خودرو یا خانه پرداخت مى نماید و مابقىپول را به صورت اقساط تا زمان تحویل خودرو پرداخت مى کند، خمس دارد؟ یا فقط سودمشارکت (تخفیفى که مى دهند) خمس دارد؟

مقام معظم رهبرى

آیا پولى که انسان براى پیش خرید چیزى مثلاً خودرو یا خانه پرداخت مى نماید و مابقىپول را به صورت اقساط تا زمان تحویل خودرو پرداخت مى کند، خمس دارد؟ یا فقط سودمشارکت (تخفیفى که مى دهند) خمس دارد؟

اگر واقعا خودرو را پیش خرید کرده و تمام پول آن را نقد پرداخته که خودرورا در وقت معیّن تحویل بگیرد و نیاز به خودرو هم دارد، خمس ندارد و سودمذکور هم اگر قبل از سال خمسى صرف در خرید ماشین شود، خمس ندارد و درغیر این صورت خمس دارد و اگر سر سال خمسى قابل دریافت باشد، باید همانوقت خمسش را بپردازد.

اشخاصى که پول براى فرزندان پس انداز مى کنند و هدف آنها فرار از خمس نیست؛

الف. اگر فرزندان آنها بالغ نباشند چون پدر حق وکالت و اجازه دخل و تصرف دارد، آیا بهاین پول خمس تعلق مى گیرد یا خیر؟

ب. اگر به علت نیاز زندگى، از پول پس انداز فرزندان استفاده شود و مجددا جایگزین شود،آیا به پول اولیه، خمس تعلق مى گیرد یا خیر؟

اگر واقعا به آنها هبه کنند و مناسب شأن هبه کننده باشد، خمس ندارد؛ ولىدخل و تصرف در آن منوط به رعایت مصلحت طفل است؛ امّا اگر هبه نشده است وصِرف اینکه پس انداز به نام آنهاست خمس دارد.

اگر شوهرى براى نفقه زن مقدارى را معین نکند و بگوید هر چه مى خواهى خودتبردار! اگر زن بخشى از پول را به صورت کم کم برداشته و براى روز مبادا کنار بگذارد، آیا با فرارسیدن سال خمسى، به آن خمس تعلق مى گیرد یا خیر؟

اگر پولهایى را که زن برمى دارد، شوهر به عنوان نفقه واجب او مى دهد و یا به اومى بخشد، خمس ندارد و اگر زن را وکیل مى کند که از پولهاى موجود براى مخارجمنزل بردارد و به اصطلاح، زن مسئول خرید منزل باشد، در این صورت مقداراضافه آمده جزو اموال مرد بوده که با تحقق شرایط، پرداختن خمس آن بر عهده مردمى باشد.

با سلام، من دخترى 10 ساله هستم و شهریور سال 83 به سن تکلیف رسیده ام. از زمانبچگى تا کنون هرچه عیدى گرفته ام یا دیگران به من بخشیده اند توسط پدر و مادرم در حساببلندمدت پس انداز و مقدارى سود به آن تعلق گرفته است، حالا مى خواستم بدانم شهریور امسالکه یک سال از سن تکلیف من مى گذرد چگونه باید خمس مالم را حساب کنم؟

در فرض سؤال، پرداخت خمس سود حاصله، بنابر احتیاط پس از رسیدن بهسن تکلیف بر شما واجب است.

آیت اللّه العظمى سیستانى

خرجهاى حج عمره؛ از ثبت نام و خرید وسایل ضرورى سفر آیا جزء خرج سال محاسبهمى شود یا خمس تعلق مى گیرد؟

اگر همان سال مشرف شود، خمس ندارد.

اگر پدر شخصى به او سرمایه اى به عنوان هدیه یا غیر آن بدهد، سر سال بر اصل سرمایهخمس تعلق مى گیرد یا بر سود آن؟

به هر دو (سرمایه و سود) خمس تعلق مى گیرد؛ البته اگر سود صرف در مؤونهبشود خمس آن واجب نیست.

اگر انسان با دوستى که مى دانیم خمس نمى دهد شراکت کند چه حکمى دارد؟

اشکال ندارد.

اگر پدر شوهر انسان خمس ندهد، حکم مالى که براى خانواده پسرش مى خرد چگونهاست؟

حلال است.

از طرف دولت مقدارى پول به عنوان بیمه عمر میت به ورثه داده شده است. آیا پولخمس دارد؟

خمس دارد.

دو منزل دارم که در یکى زندگى مى کنیم و دیگرى در رهن است و یکى به نام خودم ودیگرى به نام همسرم مى باشد، آیا به خانه اى که در رهن است خمس تعلق مى گیرد یا نه؟

خمس دارد.

اقلامى مانند خانه، زمین زراعتى، قطعه زمینى براى خانه، ساختمان، ماشین و حیواناتآیا خمس دارند؟

هر درآمدى که در هزینه سالانه زندگى صرف نشود، خمس دارد.

آیت اللّه العظمى مکارم شیرازى

آیا مالیات در نظام اسلامى (آن هم گاهى با درصد زیاد) جایگزین خمس و زکاتمى شود؟ و در صورتى که جایگزین نمى شود، براى کسانى که خمس و زکات مى دهند، چاره اىاندیشیده شده تا مالیات کم ترى (لا اقل به میزان خمس و زکاتِ پرداختى) بدهکار باشند؟مخصوصا با توجه به اینکه در صدر اداره مالیات و اخذ وجوهات، فقیه جامع الشرایط نظارت وحضور دارد؟

مسئله مهم این است که مالیات نوعى هزینه کار اقتصادى است. یعنى کسى کهفعالیّت اقتصادى دارد، از جادّه ها استفاده مى کند، از امنیّت بهره مى گیرد، ازرسانه هاى جمعى کمک مى گیرد، و از دیگر امکانات بهره مند مى گردد. اگر اینامکانات نبود، کار اقتصادى ممکن نمى شد، یا بهره کمى داشت. بنابراین وظیفه داردسهمى از هزینه هاى کارهاى عمومى دولت، که در انجام امور اقتصادى او مؤثّراست را بپردازد، و این یک امر طبیعى است. حال اگر بعد از پرداختن مالیات، چیزاضافه اى براى او باقى نماند، خمس به او تعلّق نمى گیرد، و اگر اضافه بماند 80درصد آن مال خود اوست، و 20 درصد دیگر که خمس است در حال حاضر عمدتاصرف مسائل فرهنگ اسلامى، و حفظ عقاید و ارزشها مى گردد، که سود آن عائدمردم مى شود. چون اگر حوزه ها نباشد، نسل آینده از اسلام دور و جدا مى گردد.بنابراین، اساسا نباید قلمرو مالیاتها را با وجوه شرعیّه مخلوط کرد.

آیا بر مالى که صاحبش شک دارد خمس آن را داده یا نه، خمس تعلّق مى گیرد؟

احتیاط آن است که خمس آن را بپردازد.

شخصى جنس معیّنى از سیّد نیازمندى طلبکار است، و مى خواهد مقدارى از طلبش رااز بابت سهم ساداتى که بر ذمّه اش آمده، حساب کند. با توجه به اینکه بدهکار مذکور قدرتپرداخت هیچ مقدار از بدهیش را ندارد، به چه شکل عمل کند؟

مى تواند بدهى او را از بابت سهم سادات قیمت کرده و حساب کند.

آیت اللّه العظمى بهجت

کسى که گاو شیرده دارد و آن را از درآمد سال خریده است، آیا به آن خمس تعلّق مى گیرد؟

اگر مورد نیاز است، خمس ندارد.

شخصى که وجوهات شرعى و مظالم عباد و کفارات در مالش هست و مى خواهد به حجبرود، آیا مى تواند فقط مخارج حج را تخمیس کند و به حج برود و پس از مراجعت، خمس تماماموال خود را بدهد، آیا حج او صحیح است؟

ظاهرا مى تواند و حج او صحیح است و براى رفع اشکال در استطاعتش ازناحیه دَیْن به حاکم شرع مراجعه و مصالحه کرده و براى پرداخت آن مهلت بگیرد.

فردى پولى را براى زیارت پس انداز مى کند، به طورى که بدون آن نمى تواند مشرفشود، آیا خمس به آن تعلّق مى گیرد؟

مانند پس انداز براى جهیزیه است که خمس ندارد، هرچند سال هم بر آنبگذرد.

زمینى است موروثى که به آن خمس تعلق گرفته و قبل از پرداخت خمس تقسیم شدهاست، الآن وظیفه چیست؟

باید هر کسى خمس سهم الارث خود را بدهد.

مالى که به ارث رسیده و خمس ندارد اگر ترقّى قیمت کند، چه موقع پرداخت خمس آنترقّى واجب است؟

در وقت رسیدن سال خمسى اگر مى تواند به آن دست پیدا کند واجب استوگرنه هر وقت فروخت، جزو درآمد همان است.

میّتى خمس بدهکار است و داراى وارث صغیر مى باشد، آیا باید خمس او پرداخت شودیا باید صبر کرد تا وارث او کبیر شود؟

باید خمس او پرداخته شود و دَیْن بر وصیّت وارث مقدّم است.

شخصى از دنیا رفته و مقدارى خمس و زکات بدهکار است و ترکه او براى اداى هر دوکافى نیست، وظیفه چیست؟

اگر عین مال متعلق زکات یا خمس باقى است، باید همان زکات یا خمس رابدهد و اگر عین آن مال از بین رفته، ترکه او بر آن زکات و خمس بالنّسبه توزیعمى شود.

آیا خمس به دیه اى که به ولىّ یا شخص داده مى شود، تعلّق مى گیرد؟

دیه اى که به وارث داده مى شود حکم ارث را دارد که خمس ندارد و دیه اطرافکه به شخص داده مى شود، بنابر احتیاط واجب، زاید بر مؤونه، خمس دارد.

پولى را که انسان براى جمع کردن سرمایه پس انداز مى کند و راه دیگرى براى جمع کردنآن ندارد، خمس دارد؟

خمس ندارد.

شخصى پولى را براى امر مورد نیاز ـ مانند مسکن ـ پس انداز مى کند. بعدا آن را درمصارف ضرورى دیگر صرف مى کند که اگر آن مصرف هم از اوّل مى بود، برایش پس اندازمى کرد. آیا آن پول خمس دارد؟

خمس ندارد.

اگر کسى مقدارى پول به شخصى قرض دهد و او پس از یک سال آن را برگرداند، آیاخمس به این پول تعلق مى گیرد؟

اگر سر سال به راحتى مى توانست وصول کند خمس دارد وگرنه جزو درآمدسال وصول است.

کارمند دولت هستم و مقدارى پول بابت حقوق و مزایا بر عهده دولت است که بایدبپردازد و به عللى از جمله عدم توانایى یا مشکلات ادارى، پس از دو سال پرداخت مى شود. آیامبلغ مزبور جزو درآمد سال محسوب مى گردد یا بر اساس اینکه مربوط به دین گذشته است وسال بر آن گذشته، خمس دارد؟

جزو درآمد سال وصول است.

چکهایى که تاریخ آن قبل از وقت سال خمسى است ولى به علّتى بعد از سال از حسابصاحب چک برداشت شده و کسر مى گردد، آیا خمس به آن تعلّق مى گیرد؟

مقدارى که براى اداى بدهى در حساب بوده، مربوط به طلب کار بوده و چکهم که در دست طلب کار است مربوط به قبل از سال خمسى است و خمس ندارد.

اگر انسان در آخر سال، مبلغى موجودى داشته باشد، ولى قرض هم دارد و آن را براىمؤونه و خرج همان سال قرض کرده باشد، در صورت اداى قرض با این پول آیا این پول جزو خرجو مؤونه محسوب مى گردد؟

اگر قرضش را با آن پول ادا کند، جزو مؤونه است و اگر ادا نکند باید خمسموجودى را بدهد، مگر اینکه اداى دین در سال بعد متوقّف بر ندادن این خمسباشد که در این صورت خمس ندارد و مى تواند احتیاطا آن را نزد شخصى به عنواناداى دین، امانت بگذارد.

طلبکارى پس از گذشت سال خمسى اش، طلبش را وصول مى کند؛ ولى در آن سالگذشته، به همان مقدار بدهکار بوده است و پس از وصول، پول را به جاى قرضش مى دهد. آیا بایدخمس آن را بپردازد؟

اگر سر سال به راحتى متمکن از وصول آن نبوده، خمس ندارد.

اگر پول مخمّس (خمس داده شده) قرض داده شود و مقترض (بدهکار) از منافع کسبسالش قرض را ادا کند و یا از پول غیر مخمّس پرداخت کند، آیا طلب کار بعد از وصول باید خمسآن را پرداخت کند؟ آیا اساسا لازم است در این خصوص تفحص و تحقیق شود یا نه؟

تفحص و تحقیق لازم نیست و تا یقین به تعلق خمس به عین مالِ پس داده شدهندارد، خمس آن لازم نیست.

آیا زیاد شدن قیمت، خمس دارد؟ و اگر از تورّم باشد چه حکمى دارد؟

اگر در عرف به آن سود صدق مى کند، خمس دارد؛ بعد از فروش و عدممصرف در مؤونه دیگر.

گاهى خمس جنسى را مى دهیم و سال بعد، قیمت همان جنس زیادتر مى شود. آیا زیادتىخمس دارد؟

اگر خود جنس تفاوتى نکرده و زیادى براى تورّم و کاهش ارزش پول باشد،زیادتى خمس ندارد و اگر زیادتى به غیر از تورّم باشد، در غیر تکمیل مورد نیازسرمایه، خمس دارد.

زمینى سالها پیش خریده شده و امروز قیمتش چند برابر شده و هنوز هم ساخته نشدهاست، آیا خمس دارد؟ و اگر خمس دارد به قیمت خرید یا قیمت روز؟

اگر براى تکسّب خریده است، خمس دارد و به قیمت روز محاسبه مى شود.

اگر جنسى با کوپن یا غیره خریدارى شده و الآن سر سال خمسى، قیمت آن بالا رفته، بهکدام قیمت حساب مى شود؟

اگر متعلق خمس باشد، قیمت فعلى آن حساب مى شود.

شخصى مقدارى پول مخمّس دارد که خمس آن را سال قبل پرداخته، سال بعد مقدارىاز آن را صرف کرده است. آیا مى تواند به همان مقدار از سود سال خمسى را به جاى آن بردارد وخمس بقیه سود را بدهد؟

مانعى ندارد.

معنى دستگردان در خمس چیست و ثمره آن چه مى باشد؟

دستگردان این است که حاکم شرع یا وکیل او با کسى که خمس بدهکار است وتوانایى دادن آن را به راحتى ندارد، مقدار خمس را اخذ و اعطا مى کند و ثمره آن ایناست که خمس از عین به ذمّه منتقل مى شود و بدهکار خمس بعدا آن را ـ هرچند بهتدریج ـ مى دهد.

معناى مصالحه کردن در خمس را با یک مثال روشن فرمایید که آیا مصالحه، بخشیدنمقدارى از بدهى خمسى مکلّف و پرداخت کننده خمس است یا چیز دیگرى است؟

معناى مصالحه بخشیدن نیست؛ بلکه در موردى است که مقدار خمس معلومنیست، که حاکم شرع در این جا با شخص ـ مثلاً ـ مصالحه به نصف مى کند.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد