استفتائات جدید از مقام معظم رهبری
آفتاب- آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی به چند استفتا جدید پیرامون مسائل مختلف اجتماعی پاسخ داده اند. متن برخی از این استفتائات به نقل از پایگاه اطلاع رسانی رهبر انقلاب (leader.ir) به این شرح است.
استفاده نادرست از اینترنت
سؤال: اگر کسى کافىنت داشته باشد و بداند که برخى مشتریان براى چت (گفتگو) با افراد نامحرم و همچنین رفتن به سایتهاى غیر اخلاقى به کافىنت میآیند، در این وضعیت تکلیف ما به عنوان صاحب کافى نت چیست و کسب درآمد از این راه (با شرایط ذکر شده) چه حکمى دارد؟
جواب: با علم به اینکه مشترى استفاده حرام از ابزارى مىکند که در اختیار او قرار داده مىشود، جایز نیست و کسب درآمد از این طریق نیز اشکال دارد، ولى در صورت شک در استفاده حرام کردن مشترى، اشکال ندارد.
تقلب
سؤال: تقلّب در موارد درسى چه حکمى دارد؟
جواب: جایز نیست.
چاپ عکس نامحرم
سؤال: ظهور و چاپ عکسهاى خانوادگى و یا عروسى که در آنها خانمها با محارم خود و بدون حجاب کامل مىباشند توسط عکاسیها چه حکمى دارد؟
جواب: ظاهر کردن و چاپ آن نزد عکاسى که آنها را نمیشناسد بدون قصد ریبه و لذت و خوف وقوع در فتنه و فساد اشکال ندارد.
مصرف نذورات در امور دیگر
سؤال: آیا میتوان نذوراتی که در هیاتهای سینه زنی و زنجیر زنی جمع میشود در مدرسه هایی که در حال خراب شدن است خرج کرد یا نه؟
جواب: اگر نذر با شرایط شرعى (صیغه عربى و یا فارسى که همان معنا را برساند) تحقق یافته باشد، باید در همان هیاتهاى سینه زنى مصرف شود والاّ با رضایت صاحبان اموال، صَرف آن در موارد خیر دیگر اشکال ندارد.
هزینه سفر حج تمتع و میزان تعلق خمس
سؤال: اگر فردى مستطیع گردیده و براى حج تمتع ثبت نام نموده ولى تا 2 سال دیگر نوبتش نمی رسد، آیا در طى این مدت به پولش که در بانک به حساب سازمان حج و زیارت واریز شده خمس تعلق مى گیرد؟
جواب: اگر با پولى که به حساب سازمان حج و زیارت واریز نموده امتیاز حج خریده است، خمس ندارد وگرنه خمس دارد.
سؤال: اگر فردى مستطیع شده و سال خمسیش نیز قبل از ثبت نام حج تمتع فرا مى رسد، اگر بخواهد خمس بپردازد دیگر وجه کافى براى ثبت نام نخواهد داشت. آیا خمس به آن تعلق مى گیرد؟ وآیا این فرد از استطاعت ساقط مى شود؟
جواب: در فرض سؤال اگر از درآمد کسب همان سال است، خمس دارد.
بدهکاری و ربا
سؤال: مبلغ پولی را به ربا خواری بدهکارم آیا باید آن را پرداخت نمایم؟
جواب: مبلغ باقیمانده بدهى اگر بابت ربا باشد ضامن نیستید.
رزق حلال
سؤال: در مغازهای مشغول بکار هستم که سرمایه اولیه از کسی قرض گرفته شده و اصل سرمایه و سود آن به شخص برگردانده شده است. من هم اکنون یکی از شرکای مغازهام. آیا رزقی که به دست میآورم حلال میباشد یا حرام؟
جواب: اگر در برابر کارهاى حلال باشد، اشکال ندارد.
سودی به اقساط تعلق میگیرد
سؤال: جنسى که بصورت قسطى فروخته مى شود و روى هر قسط آن سود کشیده مى شود چه حکمى دارد؟ آیا این سود باید به مقدار مشخص باشد؟
جواب: اگر به هنگام فروش جنس، قیمت آن را به طور نسیه و یا قسطى تعیین کنند، معامله صحیح است، هر چند قیمت قسطى بیشتر از قیمت نقدى باشد. ولى اگر معامله بر قیمت نقد انجام گیرد و در تقسیط پرداخت ثمن چیزى بر آن بیفزاید، چنین قراردادى حرام و باطل است.
غیبت
سؤال: لطفاً غیبت را با توجه به مسائل ذیل بیان فرمایید.
1- اگر بین دو نفر مسأله معلومى درباره نفر سوم در حال گفتگو باشد.
2- اگر گفتگو در مورد محسنات یک نفر باشد.
3- اگر والدین براى تربیت صحیح فرزندان خود رفتار یکى از آشنایان را نقد مىکنند.
جواب: بطور کلى اگر پُشت سر مؤمن، مطلبى گفته شود که حقیقت دارد لکن اگر او مطلع شود ناراحت مىشود و این مطلب به قصد تنقیص گفته مىشود یا نزد عرف تنقیص به حساب مىآید، غیبت است و جایز نیست و صِرف معلومبودن براى هر دو طرف یا تربیت فرزند و مانند آن مجوّز غیبت نیست ولى گفتگو درباره خوبىهاى یک فرد حکم غیبت را ندارد، همچنین در مورد مشاوره نیز اطلاعدادن مانعى ندارد.
نماز در محدوده حریم اماکن تخییر
سؤال: محدوده حریم اماکن تخییر (مکه، مدینه، کربلا، کوفه) که مسافر مىتواند در آنها نماز را کامل بخواند چقدر است، مشخص بفرمایید.
جواب: در تمام دو شهر مکّه معظمه و مدینه منوّره فعلى و همچنین در مسجد کوفه حکم تخییر بین قصر و اتمام براى مسافر جارى است، ولى در کربلا احوط اقتصار برخصوص محوطه حائر است