جشن تکلیف

بسم الله الرحمن الرحیم

جشن تکلیف

 نوجوانان عزیزی که به سنّ تکلیف می‌رسند، لازم است آگاهی‌هایی نسبت به اصل تکلیف داشته
و اهمّیت آن دانستنی‌هایی درباره عقاید، احکام شرعی و مسائل اخلاقی اطّلاعاتی داشته باشند.

چه بهتر که مجموعه‌ای ازاین دانستنی‌ها در آغاز تکلیف و همزمان با

بسم الله الرحمن الرحیم

جشن تکلیف

 نوجوانان عزیزی که به سنّ تکلیف می‌رسند، لازم است آگاهی‌هایی نسبت به اصل تکلیف داشته
و اهمّیت آن دانستنی‌هایی درباره عقاید، احکام شرعی و مسائل اخلاقی اطّلاعاتی داشته باشند.

چه بهتر که مجموعه‌ای ازاین دانستنی‌ها در آغاز تکلیف و همزمان با «جشن عبادت» به آنان ارائه شود(جشن تکلیف)، شیرین‌ترین لحظه نورانی است که شما به استقبال تکلیف‌های خدایی می‌روید.امیدواریم که مایه افتخار ایران اسلامی و عزّت و آبروی پدر و مادر خود باشید. آن‌ چه می‌خوانید، مجموعه‌ای از نکات و یاد آوری‌ها و دانستنی‌هایی است که شما در آستانه

تکلیف خوب است بدانید و به آن ‌ها توجّه کنید.دل‌های شما از نور خداشناسی روشن باد

تکلیف چیست؟

وقتی پسر یا دختر به سنّ معیّنی رسیدند و بالغ شدند، به آنان «مُکَلّف» گفته می‌شود. کسی که به سنّ تکلیف می‌رسد، باید دستورهای دینی را انجام دهد و به واجبات عمل کند و از آن‌چه خداوند ممنوع  ساخته یعنی محرّمات پرهیزکند.خداوند، برای آن‌که ما به سعادت برسیم و راه صحیح زندگی را بشناسیم، هم در وجود ما «عقل» قرار داده است و هم توسّط پیامبران (دین) فرستاده است تا با عمل به راهنمایی‌های عقل و دین،انسان‌هایی کامل و سعادتمند شویم

واجب و حرام چیست؟

باید بدانیم، آن‌ چه را خداوند بر ما «واجب» ساخته و از ما خواسته است که عمل کنیم، کارهای نیک و سودمند و مفید برای ما و جامعه است و آن ‌چه را که «حرام» دانسته و از آن نهی فرموده است، کارهای ناشایست و زیان‌آور است که برای جسم و روح ما ضرر دارد. از این جهت، کسی به سعادت می‌رسد که در اجرای فرمان خدا کوشا و دقیقاً دستورهای

دینی را که دستور خداوند است، انجام دهد.

جشن تکلیف برای چیست؟

ما برای هر عید یا هر مناسبت خوب که از طرف پروردگار، نعمتی به ما رسیده باشد، جشن می‌گیریم تا بدین‌وسیله سپاسگزاری و شکر و شادی خودمان را نشان دهیم. به تکلیف رسیدن، یک عید به حساب می‌آید، چون از نظر عقلی و جسمی به حدّی رسیده‌ایم که خداوند به ما دستور می‌دهد و ما خوشحالیم که خواسته‌ها و دستورهای او را اطاعت کنیم و بندة شایسته او به حساب آییم و چه افتخاری از این بالاتر؟ ما با «جشن تکلیف»،‌ نعمت‌های خدا را گرامی می‌داریم و این روز بزرگ را که در آن به سنّ تکلیف رسیده‌ایم، به‌عنوان یک روز پرشکوه و خاطره‌ای به یادماندنی به یاد می‌سپاریم.

بعضی از دانشمندان بزرگ اسلامی هم در گذشته، روز تکلیف خود را با مراسمی که برگزار می‌کردند، جشن می‌گرفتند، مثل «سیّد بن طاووس» و به فرزندانِ خود سفارش می‌کردند که این روز بزرگ را جشن بگیرند. خاطره جشن تکلیف، یک خاطره شیرین تربیتی و معنوی است. مناسب است که نو جوانان عزیز، تاریخ دقیق تولّد خود را بدانند، روز مکلّف شدن خود را طیّ مراسمی جشن بگیرند و شادی کنند.

شکرانه تکلیف

غیر از آن‌ چه در مراسم «جشن تکلیف» اجرا می‌شود، خوب است دختر یا پسری که به سنّ تکلیف می‌رسد، به شکرانه و سپاس این نعمت، چند کار انجام دهد:

۱) پناه بردن به خدا از شرّ شیطان.   ۲) کمک به افراد نیازمند و دادنِ صدقه.    ۳) سجده شکر برای سلامتی و نعمت تکلیف.     ۴) کمک ‌ از خدا و دعا برای موفقیّت در انجام وظیفه.        ۵) سلام دادن به فرشتگانی که همراه انسانند و کارهای خوب و بد را می‌نویسند.

شرایط تکلیف

در دین اسلام، در صورتی انسان موظّف است دستورهای دینی و واجبات را انجام دهد و حرام‌ها را ترک کند که شرایط زیر را داشته باشد. به این‌ها «شرایط تکلیف» می‌گویند:

۱٫) بلوغ        ۲) عقل      ۳) علم            ۴) قدرت

امّا توضیح مختصر درباره این‌ها:

(بلوغ) یعنی؛ رسیدن به حدّی از شرایط جسمی که بتواند تکلیف‌های الهی را انجام دهد و این نشانه‌هایی دارد، از جمله تمام شدن  ۹سالگی و وارد شدن به ۱۰‌سالگی که شرط سنّی دردختران است. دختران از نظر سنّی زودتر از پسران به تکلیف می‌رسند و این نوعی امتیاز برای آنان و نشان آمادگی بیشترشان است.

(عقل)یعنی؛ نیروی شناخت خوب و بد که در انسان است. کسی که دیوانه و سفیه باشد، تکلیف هم ندارد. عقل، پایه همه تکلیف‌های دینی است.

(علم) یعنی؛ دانستن احکام خدا. کسی که حکم خدا را نداند، تکلیفی هم ندارد. البتّه انسان وظیفه دارد که احکام را یاد بگیرد و به بهانه ندانستن، نمی‌تواند از انجام وظایف دینی کوتاهی کند.

(قدرت)یعنی؛ توانایی برای انجام تکلیف؛ چه توانایی جسمی باشد یا مالی یا فکری. تکلیف هر کس هم به اندازه قدرت اوست و اگر انجام وظیفه‌ای برای کسی ممکن نباشد، برای او واجب نیست. مثلاً کسی که نتواند روزه بگیرد یا قدرت جنگیدن نداشته باشد، روزه و جهاد از عهده او برداشته می‌شود. خداوند از هیچ‌کس بیش از توانایی او تکلیفی نخواسته است. دین اسلام، دینی آسان و مطابق با عقل و منطق و فطرتِ انسان است و نباید با سختگیری‌های بیش از حدّ، مردم را از دین بی زار کرد.خداوند هم در مقابل انجام تکالیف و ترک حرام‌ها به انسان پاداش می‌دهد، پاداشی بیشتر از عمل انسان و این از لطف و مهربانی خداوند نسبت به بندگان است.

حکمت و دلیل دستورالعمل های دینی

همه دستورالعمل‌های دینی؛ چه واجبات، چه حرام‌ها و چه آن‌ چه مستحبّ یا مکروه است، حکمت و دلیلی دارد و هیچ‌ یک از آن‌ها بی‌جهت و علّت نیست. خواه فلسفه و علّت آن‌ها را بدانیم یا ندانیم. البته دانشمندان به کمک علم، راز برخی از احکام الهی را کشف کرده‌اند، ولی بسیاری از احکام است که چون فرمان خداوندِ حکیم و داناست، به آن‌ها عمل می‌کنیم و آن‌ها را قبول می‌کنیم، هر چند علّت آن را هنوز ندانسته باشیم.

قوانین اسلام و نیازهای انسان

سود و زیانِ واجبات و محرّمات، تنها مربوط به جسم ما نیست، بلکه برخی از آثار تکلیف‌ها، به فکر و روان و اخلاق ما مربوط می‌شود؛ چون انسان ترکیبی از جسم و جان است، نیازهای اوهم بعضی جسمی و بعضی روحی است. قوانین اسلام هم به هر دو جنبه جسم و روح توجّه دارد. نتیجه نهایی انجام تکالیف دینی و پرهیز از آن ‌چه ممنوع و حرام است، به کمالِ انسان مربوط می‌شود. یعنی مسلمانی که به همه وظایف خود عمل کند و بنده خالص و مطیع پروردگار باشد، «انسان کامل» می‌شود، انسانی که مقامش از فرشتگان هم بالاتر است.

سوگندنامه ی جشن تکلیف

بسم الله الرحمن الرحیم

ای خدای بزرگ ! دراین لحظه ی باشکوه و به یادماندنی  با تو پیمان می بندم ، که همیشه به فرمانت عمل کنم ، واز راه نورانی تو منحرف نشوم .

ای خدای مهربان ! تورا سپاس می گویم ، که دعوتم کردی وبا توپیمان می بندم که بنده ی خوبی برایت باشم .

 بارالها! به من سلامتی وپاکی داری، پس باتوپیمان می بندم که خودم رابه گناه نزدیک نکنم .

الهی ! به من، پدرومادربا ایمان عطا کردی ، باتوپیمان می بندم همیشه قدردان آنها باشم .

ای خدای مهربانم ! دراین هنگامه ی مقدس باتوپیمان می بندم که جزبه راه تو نروم .

ای خدای بزرگ ! ای خدای بی همتا اکنون که به سن تکلیف رسیده ام ، خوشحالم وباتوپیمان می بندم نمازهایم راخوانده و واجبات دینم را انجام دهم .

آمین یارب العالمین

صلوات